Katılım Bankacılığı fonksiyonalite olarak Mevduat Bankacılığına benzese de bu iki tür bankacılığın fon toplama ve fon kullandırma yöntemleri birbirinden tamamen farklıdır.

Mevduat bankaları faizle fon (mevduat) toplamakta ve faiz karşılığında ödünç para vermektedir. Halbuki katılım bankaları kâr ve zarara katılma yöntemiyle ortaklık esasına göre fon toplamakta, ticaret, ortaklık, kiralama vb. esasına göre fon kullandırmaktadır.

Katılım bankaları, işlemlerinin hiçbirinde faize yer vermemektedir. Katılım bankacılığında faiz yasağı bulunmakla birlikte; belirsizlik yasağı, aşırı risk ve spekülasyon yasağı, mal ve hizmet satın alımında paranın müşteri yerine fatura karşılığında satıcıya ödenmesi uygulaması, mutlaka finansmanın bir mal veya hizmet karşılığında sağlanması gibi prensipler bulunmaktadır.

Dağıtılacak kârları önceden açıklamak hiçbir şekilde mümkün değildir. Kâr tutar ya da oranı, vadeden bir gün önce dahi bilinememektedir. Çünkü elde edilen kârlar günlük bazda katılma hesaplarına dağıtılmakta ve vade sonunda biriken toplam kâr anaparaya eklenmektedir. 

Katılım bankalarının internet sitelerinde ilan edilen kâr payları ileriye yönelik dağıtılacak kârları gösteren bir tablo değildir, açıklanan rakamlar verilen tarih itibarıyla gerçekleşmiş ve vade gruplarına göre dağıtılmış kâr paylarını göstermektedir. Netice itibariyle, bu oranlar müşterilere geçmişte dağıtılan kâr payları hakkında fikir vermek ve geleceğe yönelik karar vermelerine yardımcı olmak amacıyla ilan edilmektedir.

Katılım bankaları kârlarının büyük bölümünü mal alım-satımı şeklinde gerçekleştirdiği finansmandan sağlamaktadır. Bir malı örneğin peşin 100 liraya aldıktan sonra vadeli 110 liraya satarak 10 lira kâr elde etmektedir. Banka hiçbir zaman 100 liraya aldığı malı 90 liraya satmamaktadır. Bu nedenle alım satımdan zarar etmesi mümkün değildir. Bankanın zararı, ancak sattığı malın bedelini (yani kullandırdığı fonun taksitlerini) tahsil edememesinden kaynaklanabilir. Tahsil edilememe oranı da toplam finansman hacminin azami %3-4’ünü aşmadığı için banka neticede zarar etmemekte ve hesap sahiplerine kâr dağıtmaktadır. Bu yüzden yüzde 3-4’lük oran, sadece dağıtılacak kârı bir miktar aşağıya çekmektedir. Örneğin %8 yerine %7,5 gibi. Ancak ciddi kriz dönemlerinde (2001 krizinde olduğu gibi) alacakların tahsil edilememe oranları %10 hatta daha yüksek oranlara çıktığında dağıtılacak kâr oranı daha alt seviyelere inebilmektedir.